Odbudowa zębów po leczeniu kanałowym jest zabiegiem trudnym. Wiąże się z rekonstrukcją utraconych tkanek zęba, co w praktyce wymaga od lekarza nie tylko wiedzy, ale również sporego doświadczenia. Warto jednak podjąć to wyzwanie, ponieważ dobrze wyleczony kanałowo i odbudowany ząb może posłużyć pacjentowi jeszcze wiele lat.
Główną przyczyną utraty zębów po leczeniu kanałowym jest właśnie nieudana rekontrukcja.
Niedokładnie wykonana odbudowa niesie duże ryzyko utraty szczelności brzeżnej, co prowadzi do mikroprzecieku bakteryjnego i powtórnego zainfekowania systemu kanałów. Mówiąc prościej - jeśli odbudowa będzie wykonana nieprawidłowo, będzie nieszczelna, do wnętrza zęba znów dostaną się bakterie, powodując ponowne zakażenie (80 procent niepowodzeń przy leczeniu kanałowym stanowią właśnie nieszczelności brzeżne).
Ząb, który wymaga leczenia kanałowego, jest już zazwyczaj mocno osłabiony. Zainfekowana miazga wiąże się zazwyczaj z dużym ubytkiem próchnicowym, a w konsekwencji ze znaczną utratą tkanek zęba. Warto też wiedzieć, że zdrowe zęby są zabezpieczone w odruch bezwarunkowy chroniący je przed złamaniem. Kiedy ząb traci żywotność miazgi, ten odruch zostaje utracony, co prowadzi do mikro niekontrolowanego nagryzania i w konsekwencji często złamania. Takie zęby są słabsze, bardziej kruche, podatne na złamania i pęknięcia, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest niezwłoczne przeprowadzenie leczenia kanałowego; nie rozkładanie go, jeśli to możliwe, na więcej wizyt oraz odpowiednia odbudowa protetyczna.
O wyborze metody odbudowy zęba po leczeniu kanałowym decyduje ilość utraconych tkanek twardych.
Jeśli ząb zachował wszystkie swoje ścianki (i mają one odpowiednią grubość), wtedy stosujemy bezpośrednie wypełnienie kompozytowe w gabinecie stomatologicznym. Jeśli ścianki są cieńsze niż trzy milimetry lub brakuje jednej ze ścianek, lub nie ma już np. guzka - wtedy wybieramy nakład (onlay, overlay). W przypadku gdy ząb jest mocno zniszczony rozwiązaniem jest korona protetyczna.
Onlay, overlay - nakład, to uzupełnienie protetyczne, wykonane przez technika w pracowni protetycznej. Nakład to coś pośredniego pomiędzy koroną a wypełnieniem kompozytowym, wykonywanym bezpośrednio w ustach pacjenta w gabinecie stomatologicznym. Na podstawie pobranych przez lekarza wycisków technik przygotowuje nakład, gotowy element, który wpasowujemy - można powiedzieć - na miarę do leczonego zęba. Korona to również uzupełnienie protetyczne przygotowywane przez technika, z tą różnicą, że obejmuje ona cały ząb, wymaga jego oszlifowania, a potem nałożenia na niego uzupełnienia stałego w postaci właśnie korony. W przypadku bardzo zniszczonych zębów to jedyne dobre rozwiązanie.
Jest jeszcze jedna ważna rzecz przy planowaniu każdej odbudowy. Pamiętajmy, że w jamie ustnej zęby kontaktują ze sobą, mając na siebie nawzajem wpływ.
Jeśli zębem przeciwstawnym jest naturalne szkliwo (własny ząb) lub kompozyt to powinniśmy wybrać do odbudowy nakład kompozytowy. Jeżeli zaś odbudowywany ząb kontaktuje po przeciwnej stronie z koroną porcelanową, lepszym rozwiązanie będzie onlay wykonany z ceramiki. Przyczyna jest bardzo prosta. Ścieralność materiałów kompozytowych jest dużo większa niż uzupełnień wykonanych np. z porcelany czy złota. Stąd w kontakcie takich dwóch zębów uzupełnienie kompozytowe po jakimś czasie będzie wymagało poprawy.
Wypełnienia kompozytowe (choć nie są doskonałe) wykonane precyzyjnie i rzetelnie całkiem dobrze sprawdzają się przy mniejszych odbudowach. Uzupełnienia protetyczne - onlay, overlay czy przy bardzo zniszczonych zębach korony realizowane z pomocą pracowni i technika są jednak dużo trwalsze (mniejsza ścieralność), poprawiają znacznie właściwości mechaniczne zęba, dają możliwość wykonania idealnego kształtu anatomicznego, mają też doskonałą estetykę. Istotne jest również, że nakład jako gotowy element wpasowywany do zęba, wykonany i nałożony prawidłowo daje mniejsze prawdopodobieństwo nieszczelności. Dlatego w przypadku dużych ubytków próchnicowych po leczeniu kanałowym, przy dużych odbudowach zalecam swoim pacjentom nakłady.
Liczę, że mój artykuł będzie dla Państwa pomocny. Pozdrawiam serdecznie lek. stom. Tadeusz Karp
Leczenie stomatologiczne warto rozpocząć od wizyty konsultacyjnej, na której wraz z lekarzem omówią Państwo najlepsze możliwe rozwiązania w naszym gabinecie. W razie konieczności zlecimy wykonanie odpowiednich zdjęć i przeprowadzenie dodatkowych badań. Wiele z nich możemy zrealizować w naszym centrum stomatologicznym w Jaworznie.
